دکتر کی نیا پس از مدتی به دانشکده حقوق دانشگاه تهران رفت و در سال ۱۳۲۹ (ش) با ارائه پایان نامه «الغای کاپیتولاسیون» موفق به دریافت لیسانس قضایی و سال بعد از آن لیسانس سیاسی شد. در سال ۱۳۳۰ (ش) به فرانسه رفت و سرانجام با ارائه پایان نامه جرائم کارمندان دولت در ایران و فرانسه دکترای حقوق جزا و جرم شناسی خود را (که اولین دکترا در این رشته بود) دریافت کرد.
دکتر کی نیا پس از بازگشت به ایران، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد و به تدریس در این دانشکده و دیگر مراکز آموزش عالی قبل و بعد از انقلاب در سطوح کارشناسی ارشد و دکترای حقوق جزا و جرم شناسی پرداخت.
دکتر مهدی کی نیا، در مرداد ماه 1374 (ش) پس از یک دوره طولانی بیماری، دیده از جهان فروبست.
از مهم ترین آثار تالیفی ایشان که هنوز نیز منبعی برای درس جرم شناسی محسوب می شوند کتاب دو جلدی مبانی جرم شناسی می باشد.